4 - Februari - Over De A Van CSA

Door het boerenprotest kreeg ik de afgelopen dagen vaker de vraag of wij ook groenten telen naast onze bloemen. Helaas, dat doen we niet.

Maar moest je ook nog op zoek zijn naar lokale, gezonde groenten, recht van bij de boer, dan som ik onderaan wat adresjes op waar je terecht kunt.

Om wille van de actualiteit ga ik in deze mail meteen over naar de A van Agriculture  uit mijn CSA-verhaal. De S houd je dan nog te goed.

Agriculture - de agrarische sector - de landbouw.

Om ons huidige landbouwsysteem en de situatie waarin de boeren vandaag zijn belandt beter te begrijpen, zou ik je willen laten kennis maken met één persoon uit de recente Europese geschiedenis:

Sicco Mansholt

Sicco Mansholt werd geboren in 1908 als zoon van Groningse herenboeren. Hij was politiek actief binnen de Nederlandse arbeiderspartij en maakte beide wereldoorlogen mee. Daar had hij enorme miserie gezien en was hij actief in het verzet. Na de bevrijding van Nederland heeft hij gezworen Europa voor altijd te vrijwaren van oorlog en armoede.

Als minister van landbouw in de allereerste Europese Commissie (1958) gaf Mansholt mee vorm aan het eerste gemeenschappelijk landbouwbeleid en veranderde hij in relatief korte tijd schaarste in overvloed.

Het doel was om Europa en de boeren zelfvoorzienend te maken. Zo werden er subsidies ingevoerd voor boeren, gegarandeerde minimumprijzen ingesteld voor basisproducten en quota voor de invoer bepaalde producten van buiten Europa.

Boerderijen moesten groter, moderner en efficiënter worden en duurzaam grondbeheer garanderen.

Dit ging natuurlijk niet zonder slag of stoot: de oorspronkelijk goed bedoelde minimumprijzen voor graan en melk zorgden uiteindelijk voor overschotten (1966: boterbergen, melkplassen) en het verplicht sluiten van bijna de helft van de boerderijen zorgde voor woedende boeren in Brussel in 1971.

Tegen zijn pensioen aan kreeg Mansholt zelf een andere visie op landbouw en zag hij dat zijn moderne strategie uiteindelijk niet houdbaar was voor het milieu noch voor de boeren.

Maar zijn pogingen om weer verandering aan te brengen in zijn eigen landbouwbeleid stuitten op verzet, onder meer van de boeren zelf die inmiddels in groten getale afhankelijk waren geworden van subsidie uit Brussel.

Ook vandaag daalt het aantal landbouwbedrijven gestaag en wordt er nog steeds ingezet op schaalvergroting. Veel boeren zijn volledig afhankelijk geworden van landbouwsubsidies en slagen er niet in om de natuur te beschermen.

Maar er ís een positief verhaal!

Met de protesten van de afgelopen week zijn weer meer boeren, burgers, politici en sectorleiders wakker geworden en zijn we als maatschappij hopelijk weer een stukje meer bereid om samen verantwoordelijkheid voor verandering op te nemen.

En als je je af vraagt: wat kan ík zelf doen om boeren te helpen?

Wel, heel veel!

Hier zijn 5 stappen die Marjolein Visser, professor agro-ecologie aan de ULB, haar studenten aanraadt die zich de vraag stellen of het leven nog wel een zin heeft met de hele klimaatcrisis etc.

Het begint met heel makkelijke, kleine stapjes:

• Stap 1 Ga weer meer zelf koken
  

• Stap 2 Zoek uit waar je ingrediënten vandaan komen. Zoek naar de herkomst op verpakkingen. Koop meer lokale groenten, fruit en vlees bij de supermarkt en ga op zoek naar streekproducten bij een hoevewinkel, marktkraam of afhaalpunt in je buurt.
  

• Stap 3 Begin een moestuin
  

• Stap 4 Ga voor korte keten. Steun een hoevewinkel of csa-boerderij door er vaste klant te worden, maak reclame voor je lokale boer of ga zelf (vrijwilligers)werk doen op een (bio)boerderij.
  

• Stap 5 Wordt zelf boer (bijvoorbeeld door een opleiding te volgen zoals ik heb gedaan bij Landwijzer vzw)

Waarschijnlijk ben jij al met één of meerdere van deze stappen bezig. Misschien kwam je daardoor ook wel bij ons in de pluktuin terecht? Want door voor bloemen van bij ons te kiezen ben je vast ook al bezig met de waarde van lokaal geproduceerd voedsel!?

Wat zou het heerlijk zijn, om naast onze blije bloemen ook gezonde groenten en ander voedsel van hier te kunnen aanbieden in de pluktuin. Wie weet wat er voor  samenwerkingen nog kunnen ontstaan in de toekomst van Kosmos.

Maar voor nu verwijs ik je alvast graag door, voor moest je deze adressen nog niet kennen, naar verschillende lokale voedselinitiatieven die heel bereikbaar zijn in Brasschaat en omgeving:

• Zoals het vroegere Voedselteam, nu Lekker.Brasschaat bijvoorbeeld. Elke week brengt boer Gijs pakketten met bestelde groenten en fruit van zijn bioboerderij Kempengoud in Essen. Eieren en zuivel brengt hij ook mee van zijn collega … van de Vrijloophoeve. Je bestelt via een webshop en haalt je groenten af op woensdagavond in freinetschool Het Toverbos op de Lage Kaart in Brasschaat. Stuur een mailtje naar Katty (lekker.brasschaat@gmail.com) voor meer info.

• Elke woensdagnamiddag kun je op de kinderboerderij Mikerf verse groenten, zuivel, ijsjes, honing en soms ook versgebakken brood kopen. Boer Samuel runt er de boerderij, in samenwerking met Maatwerkbedrijf Aralea en enkele vrijwilligers van Velt.

• Elke maandag op de markt van Brasschaat vind je het zeer nette groentekraam van boer Isidoor uit Zoersel.

• Lokaal en zeer duurzaam gekweekt biologisch vlees vind je dan weer op de boerderij van varkensboer Raf in Gooreind. De hoevewinkel is er recent vernieuwd en zeer uitgebreid, met alles wat je in een gewone supermarkt zou vinden, maar dan bio. De Groene Boerderij.

•  In Schilde heb je de fantastische Dobbelhoeve, met een heel uitgebreid en kraakvers assortiment aan eigen groenten van boer Piet, aangevuld met fruit, een heerlijke kaas- en broodtoog en een volwaardige biowinkel aan de boerderij. Zeker een (wekelijks) uitstapje waard.

• Bij boeren Kaat, Tom en Ona van Loof & Bezen in Wommelgem, boerin Joke van Het Kruisbos in Kalmthout en boeren Sandro en Paulien van de Paardebloemhoeve in Westmalle kun je zelf je groenten gaan oogsten.

En voor iedereen in Vlaanderen:

Op de website van het csa-netwerk vind je alle zelfoogst/pakket/csa-boerderijen in Vlaanderen.

Op de site van de Vlaamse overheid: ‘Recht van bij de Boer’ kun je je postcode ingeven en nog heel wat andere hoeveproducenten bij jou in de buurt vinden.

Stuur deze mail gerust door!

Met agrarische groetjes,

bloemenboerin Marieke